Bu sual, gec-gec də olsa, təcrübədə ortaya çıxır. Mövzunu əmək qanunvericiliyi üzrə ekspert Nüsrət Xəlilov şərh edib.
Öncə qeyd edək ki, qanunvericiliyə görə əməkhaqqı – müvafiq iş vaxtı ərzində əmək funksiyasını yerinə yetirmək üçün əmək müqaviləsi ilə müəyyən edilmiş, işçinin gördüyü işə (göstərdiyi xidmətlərə) görə işəgötürən tərəfindən pul və ya natura formasında ödənilən gündəlik və ya aylıq məbləğ, habelə ona edilən əlavələrin, mükafatların və digər ödənclərin məcmusudur.
Əməkhaqqının natura formasında ödənilməsi ilə bağlı Əmək Məcəlləsinin 174-cü maddəsinin 3-cü bəndində belə bir qeyd var: “İşçinin razılığı ilə əməkhaqqının 20 faizə qədəri mütənasib dəyərli natura formasında müəssisədə istehsal edilən istehlak malları ilə, lakin alkoqollu içkilər, 18 yaşına çatmamış işçilərə energetik içkilər, habelə, tütün məmulatları, narkotik vasitələr və psixotrop maddələr və mülki dövriyyədə olmasına yol verilməyən (mülki dövriyyəsi məhdudlaşdırılmış) digər əşyalar istisna olunmaqla, digər məişətdə işlədilən gündəlik tələbat malları ilə əvəz edilib verilə bilər”.
Əməkhaqqının natura şəklində verilməsi zamanı üç əsas məqama diqqət yetirmək lazımdır:
– birincisi, natura şəklində əməkhaqqı ilə bağlı maksimal limitin 20 faiz olması;
– ikincisi, natura şəklində verilən əməkhaqqının istehlak malları və məişətdə istifadə edilən digər gündəlik tələbat malları olması;
– üçüncüsü, alkoqollu işçikilər istisna edilməklə verilə bilməsi.
Misal 1: Müəssisə qida sahəsində bir neçə çeşiddə istehlak mallarının istehsalı ilə məşğuldur. Müəssisənin işçisi öz razılığı ilə əməkhaqqının 20 faizə qədərini natura formasında almaq istəyir. İşçinin əməkhaqqının 800 manat olduğunu fərz etsək, işəgötürən işçiyə əməkhaqqının 160 manata qədərini natura formasında verməli, 640 manatını isə pul şəklində köçürməlidir.
Misal 2: İşçi alkoqollu içkilər istehsalı müəssisəsində çalışır və əməkhaqqının bir hissəsini natura şəklində almaq istəyir. Bu halda ona əməkhaqqı natura şəklində verilə bilməz. Çünki müəssisənin istehsal etdiyi məhsullar istehlak malları olsa da, alkoqollu içkilərdir.
Mənbə: vergiler.az
Kassa aparatının çekində hansı məlumatlar əks etdirilməlidir?