2018-ci ildən başlayaraq hər il olduğu kimi bu il də bu ənənəyə sadiq qalaraq yeni il öncəsi növbəti il üçün işçinin əməkhaqqısından hansı tutulmaların olması barədə məlumatları təqdim edirik.
“Vergi Məcəlləsi”, “Sosial sığorta haqqında”, “Tibbi sığorta haqqında” və “İşsizlikdən sığorta haqqında” Qanun layihələrində əməkhaqqına tətbiq ediləcək yeniliklərin olmamasını nəzərə alaraq 2024-cü ildən əməkhaqqıdan tutulmaların aşağıdakı kimi olacağını demək mümkündür:
- gəlir vergisi;
- məcburi dövlət sosial sığorta haqqı;
- işsizlikdən sığorta haqqı;
- icbari tibbi sığorta haqqı.
Hesablamalar 2022-ci ildən olduğu kimi aşağıdakı qaydada hesablanacaq:
- Dövlət sektoru və neft-qaz sahəsində əmək müqaviləsi əsasında çalışan şəxslərin əməkhaqlarının 8000 manatdan yuxarı hissənin 0.5%-i, 8000 manatadək isə 2%-i məbləğində;
- özəl sektorda çalışanlar, mülki-hüquqi müqavilə əsasında çalışanların əməkhaqlarından 8000 manatadək hissənin 2%-i, (2021-ci ildə 1% olmuşdu), 8000 manatdan yuxarı hissənin 0.5%-i məbləğində.
Beləliklə hesablanma formasını təqdim edirik.
1) Neft-qaz sahəsində fəaliyyəti olmayan və qeyri-dövlət sektoruna aid edilən vergi ödəyicilərində işləyən fiziki şəxslər
Hesablamaları təqdim edirik.
1.1) Neft-qaz sahəsində fəaliyyəti olmayan və qeyri-dövlət sektoruna aid edilən vergi ödəyicilərində işləyən fiziki şəxslər
Əməkhaqqısı 400 AZN olanlar üçün nümunə
a) gəlir vergisi – tutulmur (8000 AZN-dək)
b) sosial sığorta haqqı – 400 AZN əməkhaqqının 200 AZN hissəsinə görə 3%-i, yəni 6 AZN, 200 AZN-dən yuxarı hissə üçün isə 200 AZN-in 10%-i, yəni 20 AZN, ümumilikdə 6+20=26AZN
c) işsizlikdən sığorta haqqı – 400 AZN-in 0.5%-i = 2 AZN
d) icbari tibbi sığorta haqqı – 2% = 8 AZN
400-(0+26+2+8)=400-36=364
Netto məbləğ 364 AZN olacaq.
1.2) əməkhaqqısı 8000 AZN-dən çox olanlar üçün nümunə
8100 AZN əməkhaqqı üzrə
a) gəlir vergisi – 8000 AZN-dən yuxarı məbləğin 14%-i
8100-8000=100 AZN
100 AZN-in 14%-i = 14 AZN
b) sosial sığorta haqqı – 8100 AZN-200 AZN=7900 AZN
200 AZN-ə görə 6 AZN (200 AZN-in 3%-i)
7900 AZN-ə görə 790 AZN (7900 AZN-in 10%-i)
c) işsizlikdən sığorta haqqı – 8100 AZN-in 0.5%-i = 40.5 AZN
d) icbari tibbi sığorta haqqı – 8000 manata görə 2%, yuxarı olan 100 manata görə 0.5%=160+0.5=160.5
8100-(14+790+6+40.5+160.5)=8100-1011=7089 AZN
Netto məbləğ 7089 AZN olacaq.
2) Neft-qaz sahəsində fəaliyyəti olan və dövlət sektoruna aid edilən vergi ödəyicilərində işləyən fiziki şəxslər
2.1) Əməkhaqqısı 400 AZN olanlar üçün nümunə
a) gəlir vergisi – 400 AZN-in 200 AZN-dən artıq hissəsi üzrə 14%
400-200=200
200-ün 14%-i=28AZN
b) sosial sığorta haqqı – 400 AZN-in 3%-i = 12AZN
c) işsizlikdən sığorta haqqı – 400 AZN-in 0.5%-i = 2AZN
d) icbari tibbi sığorta haqqı – 400 AZN-in 2%-i = 8AZN
400 AZN-(28+12+2+8)=400-50=350
Netto məbləğ 350 AZN olacaq.
2.2) əməkhaqqısı 2500 AZN-dən çox olanlar üçün nümunə
8100 AZN əməkhaqqı üzrə
a) gəlir vergisi – 8100 AZN-2500 AZN=5600 AZN
2500 AZN-ə görə həmin məbləğin 14%-i = 350 AZN
5600 AZN-in 25%-i = 1400 AZN
b) sosial sığorta haqqı – 8100 AZN-in 3%-i = 243 AZN
c) işsizlikdən sığorta haqqı – 8100 AZN-in 0.5%-i = 40.5 AZN
d) icbari tibbi sığorta haqqı – 8000 AZN-in 2%-i və 100 AZN-in 0.5%-i = 160.5 AZN
8100-(350+1400+243+40.5+160.5)=8100-2194=5906 manat
Netto məbləğ 5906 AZN olacaq.
Qeyd: Bu normativ sənədlərə heç bir düzəliş olmadıqda hesablama bu qaydada aparılacaqdır.
Müəllif: Praktiki Hüquqşünas | Şəhriyar Həbilov
