Vergi Məcəlləsinə edilmiş dəyişikliklər 1 yanvar 2022-ci ildən qüvvəyə minsə də, dəyişikliyə əlavə edilən keçid müddəalarına əsasən, bəzi maddələrin tətbiqi tarixi fərqlidir. Mövzunu vergi mütəxəssisi Xəyal Feyzullayev şərh edir.
Vergi Məcəlləsinə yeni 71-1.5.10-cu “Aksizli malların (neft məhsulları istisna olmaqla) təsərrüfatdaxili yerdəyişməsi barədə” e-qaimənin tərtib edilməsi haqqında maddə əlavə edilmişdir. Bu maddənin tətbiqi 2022-ci ilin iyulun 1-dən qüvvəyə minir. Yəni e-qaimələrin tərtib olunması 1 yanvar 2022-ci il tarixdən deyil, 1 iyul 2022-ci il tarixdən məcburidir. Onu da qeyd edək ki, bu qaimələr aksizli malların istehsalçıları və ya idxalçıları tərəfindən tərtib edilməlidir. Həmçinin Məcəlləyə yeni əlavə edilən 71-3-cü maddə “Elektron əmtəə-nəqliyyat qaiməsi və yük avtonəqliyyatı üçün elektron yol vərəqi”nin tətbiqi bu barədə təsdiq ediləcək “elektron əmtəə-nəqliyyat qaiməsinin və yük avtonəqliyyatı üçün elektron yol vərəqinin forması, tətbiqi, uçotu və istifadəsi qaydası” ilə eyni gündə qüvvəyə minir.
Vergi güzəşti verilən fiziki şəxslər üçün şərtlər asanlaşdırılıb
Vergi Məcəlləsinə edilən daha bir önəmli dəyişiklik 130-cu maddə ilə bağlıdır. 2022-ci ilin 1 yanvar tarixinədək vergi ödəyicilərinin meyarlarından (iri, orta, kiçik, mikro) asılı olmayaraq, hər kəs gəlir və xərclərin uçotunu kassa və hesablama metodundan istifadə etməklə aparmaq hüququna malik idi. Məcəllənin 130.4-cü maddəsinə edilən dəyişikliklərə əsasən, bundan sonra yalnız mikro sahibkarlıq subyektləri olan şəxslər gəlir və xərclərin uçotunu kassa metodu ilə aparacaqlar. Buna baxmayaraq, kiçik sahibkarlıq subyektləri də 2022-ci il üçün gəlir və xərclərin uçotunu kassa metodu ilə apara bilərlər. Yəni Məcəlləyə dəyişikliklə əlaqədar əlavə edilmiş keçid müddəalarına görə orta və iri sahibkarlar 1 yanvar 2022-ci il tarixdən, kiçik sahibkarlar isə 1 yanvar 2023-cü il tarixdən kassa metodunu tətbiq edə bilməyəcəklər.
Əlavə olaraq qeyd edək ki, bu dəyişikliklə əlaqədar indiyədək gəlir və xərclərin uçotunu kassa metodu ilə aparan orta və iri sahibkarlıq subyektləri 2022-ci il yanvarın 1-dək, kiçik sahibkarlıq subyektləri isə 2023-cü il yanvarın 1-dək yaranan debitor və kreditor borcları barədə məlumatı (məlumat forması müvafiq dövlət orqanı tərəfindən müəyyən edilir) iri və orta sahibkarlıq subyektləri 2022-ci il martın 31-dək, kiçik sahibkarlıq subyektləri isə 2023- cü il martın 31-dək vergi orqanına təqdim edirlər.
Bundan başqa, Vergi Məcəlləsinin 165.5-ci maddəsinə edilən dəyişikliklərə əsasən, alkoqollu içkilər, tütün məmulatlarının alışı zamanı ödənilən ƏDV-nin geri qaytarılması dayandırılır. Lakin bu, Vergi Məcəlləsinin qüvvəyə mindiyi 1 yanvar 2022-ci il tarixindən deyil, 1 oktyabr 2022-ci il tarixindən tətbiq ediləcəkdir.
Mənbə: vergiler.az
